Varis
Girişimsel radyoloji, varis tedavisinde minimal invaziv yöntemler sunarak hastaların cerrahi müdahaleye ihtiyaç duymadan tedavi edilmesini sağlar. Bu yöntemler arasında en yaygın olanı, endovenöz lazer tedavisi (EVLT), radyo frekans ablasyonu (RFA) , mikrodalga uygulamları ve yapıştırma işlemi gibi yöntemler bulunmaktadır. Bu işlemler, varisli damarları ortadan kaldırarak görünümün düzelmesini ve ağrıların ortadan kalkmasını sağlar. Girişimsel radyolojik teknikler, lokal anestezi altında yapılır ve hastalar bu nedenele hızlı bir şekilde günlük aktivitelerine dönebilir.
Varis Nedir?
Varis, toplardamarların genişlemesi ve kıvrıntılı bir hal alması ile ortaya çıkan bir damar hastalığıdır. Genellikle bacaklarda görülen varisler, mavi veya mor renkte belirginleşen damarlardır. Estetik kaygılara yol açmasının yanı sıra ağrı, şişlik, kramp ve yorgunluk hissi gibi fiziksel rahatsızlıklar da verebilir.
Varis Nasıl Oluşur?
Toplardamarlar, kanı kalbe geri taşıyan damarlardır ve içerisinde kanın geri kaçmasını engelleyen kapakçıklar bulunur. Bu kapakçıklar düzgün çalışmadığında, kan geriye doğru kaçar ve damar içinde göllenerek damarların genişlemesine ve varislerin oluşmasına neden olur.
Varis oluşumunu tetikleyen faktörler şunlardır:
-
Genetik Yatkınlık: Ailede varis öyküsü olan kişilerde varis görülme olasılığı daha yüksektir.
-
Uzun Süre Ayakta Durmak veya Oturmak: İş gereği uzun süre ayakta duran (öğretmenler, hemşireler) veya oturarak çalışan kişilerde kan dolaşımı yavaşlar ve varis riski artar.
-
Hamilelik: Hamilelikte hormon değişiklikleri ve artan kan hacmi, damarlar üzerinde baskı oluşturarak varis oluşumunu tetikleyebilir.
-
İlerleyen Yaş: Yaşla birlikte damar duvarları ve kapakçıklar zayıflar, bu da varis oluşumuna zemin hazırlar.
-
Obezite ve Fazla Kilo: Aşırı kilo, bacaklardaki damarlara eilave yük bindirerek varis oluşumunu hızlandırır.
-
Hormonal Değişiklikler: Özellikle kadınlarda doğum kontrol hapları veya hormon tedavileri de varis riskini artırabilir.
Varis Belirtileri Nelerdir?
Varis belirtileri kişiden kişiye farklılık gösterebilir, ancak en yaygın belirtiler şunlardır:
-
Görsel Belirtiler: Bacaklarda mavi veya mor renkte belirginleşmiş damarlar.
-
Ağrı ve Rahatsızlık: Özellikle uzun süre ayakta kalındığında veya oturulduğunda bacaklarda ağrı, yanma ve ağırlık hissi.
-
Şişlik: Ayak bileklerinde ve bacaklarda şişlik.
-
Kramp ve Kaşıntı: Özellikle geceleri bacak krampları ve kaşıntı hissi.
-
Cilt Değişiklikleri: Deride renk değişiklikleri, incelme ve ilerleyen durumlarda cilt yaraları (varis ülserleri).
Varis Çeşitleri Nelerdir?
Varisler, boyutlarına ve görünüşlerine göre sınıflandırılır:
-
Büyük Varisler (Variköz Venler): Cilt yüzeyinde belirgin, kıvrımlı ve şişkin damarlardır.
-
Retiküler Varisler: Daha küçük, ağ şeklinde damarlar olup genellikle mavi veya yeşil renkte görülür.
-
Kılcal Damar varisleri (Spider Venler): İnce, kırmızı veya mavi renkli damarlar olup genellikle estetik kaygı yaratır.
Varis Tedavi Edilmezse Ne Olur?
Tedavi edilmeyen varisler zamanla ilerleyerek ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir:
-
Kronik Venöz Yetmezlik: Kanın geri akışı iyice bozulur ve bacaklarda şişlik, ağrı ve renk değişiklikleri artar.
-
Varis Ülserleri: Özellikle ayak bileklerinde ağrılı yaralar oluşabilir.
-
Damar İltihabı (Tromboflebit): Varisli damarda pıhtı oluşumu ve damar iltihabı gelişebilir.
-
Kanama: Varisli damarların incelmesiyle travmaya bağlı kanama riski artar.
Girişimsel Radyoloji ile Varis Tedavisi
Varisler cerrahiye gerek kalmadan minimal invaziv girişimsel yöntemlerle tedavi edilebillir. Bu yöntemleri güvenli tedavi seçenekleridir ve daha az ağrı, daha kısa iyileşme süresi ve düşük komplikasyon risk ilave avantajlar sunar.
Girişimsel Radyoloji ile Varis Tedavi Yöntemleri:
-
Endovenöz Lazer Ablasyon (EVLA): Lazer enerjisi kullanılarak varisli damar içeriden kapatılır. İşlem sırasında lokal anestezi uygulanır ve hasta aynı gün günlük aktivitelerine dönebilir.
-
Radyofrekans Ablasyonu (RFA): Isı enerjisi ile damar kapatılır. Damar duvarı ısıtılarak kapatılır ve kan akışı sağlıklı damarlara yönlendirilir.
-
Skleroterapi: Varisli damarın içerisine özel bir solüsyon enjekte edilerek damar kapatılır. Daha çok kılcal damar çatlamaları ve küçük varisler için tercih edilir.
Varis Tedavisi Sonrası Nelere Dikkat Edilmelidir?
-
Kompresyon Çorabı Kullanımı: Tedavi sonrası damarların iyileşmesini hızlandırmak ve şişliği azaltmak için doktorun önerdiği süre boyunca kompresyon çorabı giyilmelidir.
-
Fiziksel Aktivite: Hafif yürüyüşler kan dolaşımını artırarak iyileşmeye katkı sağlar. Ancak ağır egzersizlerden kaçınılmalıdır.
-
Dinlenme ve Bacakları Yüksekte Tutma: Bacakları kalp seviyesinden yukarıda tutmak şişliği azaltmaya yardımcı olur.
-
Güneşten Korunma: Tedavi edilen bölgeler güneşe karşı hassas olabilir, bu yüzden güneşten korunmalıdır.
-
Doktor Kontrolleri: Tedavi sonrası düzenli doktor kontrollerine gidilmelidir.
Girişimsel Radyoloji ile Varis Tedavisinin Avantajları
-
Minimal İnvaziv: Cerrahi kesiler olmadan, daha az ağrı ve hızlı iyileşme süresi.
-
Güvenli ve Etkili: Lokal anestezi ile yapılan işlemler, düşük komplikasyon riski ile yüksek başarı oranı sunar.
-
Estetik ve Fonksiyonel Çözüm: Hem görsel olarak varislerin kaybolmasını sağlar hem de bacaklardaki ağrı, şişlik ve krampları giderir.